Powstania śląskie 1919-1921 | wystawa plenerowa | 20.05.2021

Z okazji przypadającej w tym roku setnej rocznicy wybuchu III powstania śląskiego oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach wyszedł z inicjatywą organizacji plenerowej wystawy „Powstania śląskie 1919-1921”. Ekspozycja przygotowana została przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Katowicach i we współpracy z Wojewodą Śląskim będzie prezentowana w wielu miastach na terenie całego kraju, w tym w większości wojewódzkich.

20 maja 2021 r., o godz. 12.00, na Rynku w Jaworznie przy siedzibie Muzeum Miasta Jaworzna (ul. Pocztowa 5) zostanie uroczyście otwarta wystawa „Powstania śląskie 1919–1921” przez dr. Andrzeja Sznajdera, dyrektora Oddziału IPN w Katowicach oraz Pawła Silberta, prezydenta Miasta Jaworzna. Po wystawie oprowadzi Aleksandra Korol-Chudy (OBEN IPN Katowice), autorka wystawy.

Ekspozycja dostępna jest dla zwiedzających w Jaworznie od 26 kwietnia do 6 czerwca 2021 r.

Po I wojnie światowej, na mocy traktatu wersalskiego z 28 czerwca 1919 r., zdecydowano, że o przyszłości Górnego Śląska, znajdującego się do tej pory w granicach państwa niemieckiego, postanowi plebiscyt, w którym uprawnieni ku temu mieszkańcy regionu oddadzą głos za jego przynależnością do Niemiec lub do Polski. Na górnośląskim obszarze plebiscytowym rozpoczęła się kampania propagandowa prowadzona przez obie strony, mająca przekonać niezdecydowanych. Dramatyczny przebieg konfliktu o Górny Śląsk spowodował konieczność trzykrotnego zrywu zbrojnego.

Wystawa „Powstania śląskie 1919–1921” została przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Katowicach w ramach projektu wystaw elementarnych Instytutu Pamięci Narodowej. Składa się z 15 paneli, prezentujących w układzie chronologicznym najważniejsze wydarzenia z lat 1918–1922, czyli okresu, w którym ważyły się losy regionu. Koniec I wojny światowej, pierwsze i drugie powstanie śląskie, plebiscyt górnośląski oraz poprzedzająca go kampania propagandowa, trzecie powstanie śląskie, a w końcu podział regionu i przejęcie przyznanej części Górnego Śląska przez administrację polską – to najważniej aspekty tej opowieści.

Wykorzystane fotografie i dokumenty pochodzą ze zbiorów: Archiwum Archidiecezjalnego w Katowicach, Muzeum Czynu Powstańczego w Górze św. Anny, Muzeum 2 Korpusu w Józefowie, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Francuskiej Biblioteki Narodowej, Biblioteki Śląskiej, Biblioteki Narodowej, Narodowego Archiwum Cyfrowego, Grzegorza Grześkowiaka.

Autor: Aleksandra Korol-Chudy
Projekt graficzny i skład: Aleksandra Korol-Chudy, Michał Bartłomowicz
Recenzja: dr Mirosław Węcki, dr hab. Filip Musiał

Udostępnij